Uyku nedir evreleri nelerdir süresi ne kadar olmalı bilimsel olarak uykunun amacı nedir? hakkında bilgi

UYKU bilincin kaybolması ve organik etkinliğin, özellikle sinir duyumunun, istemli kas hareketlerinin çok azalmasıyla ortaya çıkan, normal, geçici, dönemsel, psikofizyolojik durum. Uyku, genellikle dış uyarıların algılanmadığı, bedensel ve ruhsal gevşeme ve dinlenme durumudur.

Vücudun (insanlarda ve üstün yapılı hayvanlarda) dinlenmesini sağlaması nedeniyle de, vazgeçilemeyen doğal bir belirtidir. Uyku, uyuma ile uyanıklık arasındaki belirsiz sınırda bulunan bir durumdur ve gece-gündüz ardışıklığı içinde gece saatlerinin koşullandırılmasıyla, normal kimselerde kolaylıkla gerçekleşir.


Uyku, yeniden eski durumu elde etmek için uyanık etkinlikten kişinin kendi isteğiyle vazgeçmesi sayılabilir. Uyku sırasında, genel bir kas gevşemesiyle birlikte şu fizyolojik belirtiler görülür: Göz yuvaları kan toplar ve ıraksak bir durum alır; solunum ritmi yavaşlar, soluk alma ve verme evreleri birbirine eşit olmaya yaklaşır yürek atışı yavaşlar ve kararsızlaşır; böbreklerden başka bütün bezlerde salgı azalır, vücut sıcaklığı 0,5°C düşer.


İnsanların normal olarak her gün belirli bir süre uyumaları gerekir. Yeteri kadar uyumayan insanlarda birtakım bedensel ve ruhsal rahatsızlıklar görülür; uykusuzluk nedeniyle güçleri ve becerileri azalır, dikkatleri zayıflar.


İnsanlarda uykunun normal süresi yaşa göre şöyledir: 0-6 ay arasında 16-18 saat; 6 ay-2 yaş arasında 12-14 saat; 2-6 yaş arasında 11-12 saat; 6-12 yaş arasında 10-12 saat; erginlerde 8-10 saat; yetişkinlerde 8-9 saat.


Bazı kimselerde, bedensel ve ruhsal nedenlere bağlı olarak, birtakım uyku bozuklukları görülebilir. Bu bozukluklar “nicesel uyku bozuklukları” ve “nitesel uyku bozuklukları” diye iki gruba ayrılır. Nicesel uyku bozukluklarının başlıcaları şunlardır: Baygın uyku durumu ya da aşırı uyuşukluk (uyku hastalığı, uyuşturucu madde alınması, zehirlenmeler, urlar vb.); “narkolepsi” denilen kısa süreli ve dayanılmaz uyku gereksinmesi (ruhsal nedenlere bağlı); uykusuzluk (çöküntü, nevroz, bedensel ağrılar vb. nedenlere bağlı).


Başlıca nitesel uyku bozuklukları da şunlardır: Uyurgezerlik (ruhsal nedenlere bağlı); karabasan ve korkulu düşler (ruhsal nedenlere bağlı). Bu tür bozuklukların uzman doktorlar tarafından tedavi edilmesi gerekir.