VENÜS ya da VENUS Roma mitolojisinde güzellik ve aşk tanrıçası. Latince “Venus” sözcüğü “sevgi ve tatlılık” anlamına gelir. Venüs çok eski bir tanrıçadır.
Efsaneye göre, Roma’ya girmeden önce bahçelerin tanrıçası, denizcilerin tanrıçası ve daha çok güzellik tanrıçası diye bilinirdi; Mars’la (savaş tanrıçası) birlikte kehanette bulunurdu; Yunanlıların aşk tanrıçası olan Afrodit ile birleştirilince (İÖ 2. yüzyıl) büyük bir önem kazandı ve Venüs Verticordia (iffet tanrıçası), Venüs Eryx (zafer tanrıçası), Venüs Genetrix (evli kadınların koruyucusu) gibi çeşitli adlar taşıdı.
Ayrıca Romalı ünlü devlet adamlannın (Sulla, Sezar vb.) koruyucu tanrıçası oldu; adına birçok tapınak yaptırıldı. Venüs’ün en ünlü tapınağı Augustus döneminde Roma’nın kutsal caddesinin kuzeyinde yapıldı. Hadrianus da Venüs ve Roma tapınaklarını yaptırdı. Romalı sanatçılar Praksiteles ve çıraklarının yapıtlarından esinlenerek Yunan Afroditi’ni örnek aldılar. Bunun sonucu olarak Yunan heykellerine ya da onların Roma kopyalarına Venüs denmiştir.
Milo Venüsü, Capitolino , Arles, Medici venüsleri bunların en ünlüleridir. Venüs konusu 15. yy sonunda İtalya’da (Lorenzo di Credi, Botticelli) ve Almanya’da Cranach tarafından yeniden ele alınmış, özellikle 16. Venedik sanatçılarına ve 18 yy. mitoloji ressamlarına esin kaynağı olmuştur: Tziano (Urbino Venüsü, Müziğe Dalıp Giden Venüs), Velasquez (Aynalı Venüs), vb.