PİRİNÇ Buğdaygiller familyasından tarım bitkisi (Oryza sativa). Yiyecek olarak üretilen pirinçlerin hepsi, bu türün çeşitleridir (O. sativa dura, O. sativa montana, O. sativa glutinosa, vb.). Botanik açısından böyle olmakla birlikte tarımda pirinçler dış görünüşlerine göre başlıca üç gruba ayrılır: Tropikal bölgelerde yetiştirilen ince uzun taneli Hint pirinçleri, ılıman bölgelerde yetiştirilen yuvarlak taneli Japon pirinçleri ve yine tropikal bölgelerde yetiştirilen enli uzun Cava pirinçleri.
Pirinç de buğday gibi tarlada yetişen otsu bir bitkidir. Bir kökten kardeşlenme yoluyla 3-5, hatta daha fazla sap çıkar. Sap uzunluğu ortalama 30-100 cm arasındadır. Her sapın ucuna doğru birkaç başak, her başakta da birçok başakçık bulunur. Bir sapta bulunan tane sayısı 50-100 arasında değişir. Tanenin üstü, iki kavuzcuğun bitişmesiyle oluşan bir kabukla kaplıdır. Kabuklu pirince “çeltik” denir.
Pirinç bir su ve bataklık bitkisidir. Suyla doldurulmuş tavalara ekilir. Kökleri gelişsin diye kısa bir süre susuz bırakıldıktan sonra, yeniden su salınarak taneler gelişinceye kadar su içinde tutulur. Tavaların suyu hasattan bir hafta önce boşaltılır. Biçilip harman yapılan üründen elde edilen kabuklu pirinç taneleri, çeltik fabrikalarında işlenerek kabuklarından sıyrılır. Mutfaklarda kullanılan pirinçler bu beyaz pirinçtir.
Pirinç, buğdaydan sonra dünyada en çok üretilen ikinci tahıldır. Özellikle Doğu ve Güney Asya halklarının temel yiyeceğidir. Bu nedenle de en çok oralarda yetiştirilir.