Paraguay nerede nasıl bir ülke hangi kıtada yarım kürede? hakkında ilginç bilgiler

PARAGUAY Güney Amerika’da devlet. Yüzölçümü 406.752 km2 Nüfusu 6,956 milyon, başkenti Asunsion. Türkiye’nin yarı büyüklüğünde bir ülke olan Paraguay’ın doğu bölümü Parana Irmağı ile Brezilya’dan ayrılır. Bu sınırdan ortadaki Paraguay Irmağı’na kadar yer yer ormanlık tepelerle kaplı bir plato uzanır. Ormanlar bazı yerlerde sık tropikal bir görünüm kazanır. Orman aralarında geniş otlaklar yer alır. Paraguay Irmağı’nın batısında Chaco Ovası, And Dağları’na doğru hafifçe yükselerek uzanır. Ülkedeki akarsuların hemen hepsi Paraguay Irmağı’na dökülür. İklim, doğuda tropikal ve nemlidir, batıya doğru gidildikçe kuraklaşır. bitki örtüsü ve ormandan savana, sonra bozkıra dönüşür.

Paraguay’da nüfus çok seyrektir (km2’ye 7 kişi). Çoğunluğu da kırsal kesimde yaşar. Halkın yüzde 95’i İspanyol ve yerli Guarani karışımı melezdir. En kalabalık kent Paraguay Irmağı kıyısındaki başkent Asunsion'dur. Kentler, çoğunlukla Paraguay Irmağı boyunda ya da onun doğusunda kalan kesimdedir, nüfusun çoğunluğu da bu bölümde yaşar.


Ülke ekonomisi tarıma dayalıdır. Başlıca tarım üretimi yiyecek ürünlere dayanır (mısır ve manyok). Ayrıca ihracat için pamuk, şekerkamışı ve kahve yetiştiren tarım işletmeleri vardır. Hayvancılık geniş otlaklarda sığır yetiştirme şeklindedir. Orman işletmeciliği de önemli gelir kaynaklarından biridir. Paraguay’da kaliteli akaju ve kebraşo kerestesi çıkar. Ülkenin en büyük sorunu ulaşım yollarının azlığı ve denize çıkışının olmayışıdır. Paraguay nüfus başına gelir açısından Latin Amerika’nın en yoksul ülkelerinden biridir.


İspanyollar Paraguay’a 16. yüzyılda ayak bastılar. Ülke uzun zaman İspanyollarla Paraguay’ın yerli halkı Guaraniler arasında savaşlara sahne oldu. Yerlileri İspanyol köleliğinden kurtarmak isteyen Cizvitler bir yandan halkı Hıristiyanlaştırırken bir yandan da toplumsal ve ekonomik yönden örgütlediler. Böylece 1630’da bir Cizvit Cumhuriyeti doğdu. Bu durumdan kaygılanan Beyazlar saldırıya geçtiler. Cizvit merkezlerini dağıttılar, ancak yerliler İspanyollara ve Portekizlilere karşı kahramanca direndiler. Avrupa’da Cizvitliğin kaldırılması üzerine buradaki Cizvitler de adeta bir soykırıma uğradılar.


Ülke, diktatör Jose Gaspar Rodriguez de Francia (1766-1840) önderliğinde 1812 yılında bağımsızlığa kavuştu. Ondan sonra gelen yöneticiler de hep rejimin otoriter karakterini sürdürdüler. Ülke Guarani topraklarını kurtarmak için 19. yüzyılda Brezilya ve Arjantin’le savaşmak zorunda kaldı, ancak bir avantaj sağlayamadığı gibi bir milyona yakın insanını da savaşta yitirdi.


Bu felaket ülkede oligarşik bir yönetimin kurulmasını kolaylaştırdı. 1932-1935 arasında Bolivya ile yapılan Chaco savaşı Bolivya’nın yenilgisiyle sonuçlanmasına karşın Paraguay da büyük ölçüde yıprandı. Bu savaştan sonra askerler oligarşiyi devirerek yönetimi ele aldılar.