Ortak yaşarlık (Simbiyoz) nedir nasıl olur örnekleri ve özellikleri nelerdir? hakkında bilgi

ORTAK YAŞARLIK farklı türden iki canlı varlığın, dengeli ve sıkı bir işbirliği içinde yaşaması ve her birinin bu işbirliğinden yarar sağlaması. Eşanlamı Simbiyoz. Bu tür yaşama, doğada birbiriyle hiç bir yakınlığı olmayan pek çok tür arasında rastlanır.

Bazen bir hayvan diğerinin artıklarıyla geçinir, bazen bir hayvan ya da bitki bir başka türün sırtından geçinir (asalaklık), ancak bunlar ortakyaşarlık değildir. Ortakyaşarlıkta yapılan işbirliği her iki tarafın da yararınadır, hatta öyle ki biri olmadan diğeri ya da hiç değilse biri yaşayamaz.


Örneğin yeşil su yosunları ile bazı mantarlar ortak yaşayarak likenleri oluştururlar. Bir başka ortakyaşarlık örneği oduncul mikroorganizmaların durumudur. Bu mikro organizmalar otçul geviş getiren hayvanların işkembesinde, termitlerin bağırsağında yaşar ve otların sindirilmesinde hayvana yardımcı olur, kendisi de bulunduğu yerde beslenir.


Azot bakterileri baklagillerin köklerinde onlarla ortakyaşarlık içindedir. Orkidelerde tohumlar, ancak ortakyaşar bir mantar tarafından bozulduktan sonra çimlenebilir. Genellikle yeraltı organlarındaki yumrulaşmalar ortakyaşarlıktan ileri gelir; çünkü ortakyaşarların varlığı geçişme basıncını artırır, bunun sonucunda buralarda su hücumu olur.


Genel bir olay olan ortakyaşarlık belki de bazı canlıların evriminde kesin bir etmen olmuştur. Bazı türler içinse vazgeçilmez bir yaşama biçimidir. Ortakyaşarlığın yaygınlığı, sınırları, asalaklıkla ortak yanları tartışma konusu olabilir, ancak varlığı da yadsınamaz.