Ortaçağ nedir ne zaman nasıl başlar neler olmuştur hangi tarihler arasındadır neden karanlık çağ olarak bilinir?
ORTAÇAĞ klasik eskiçağ ile yeniçağ arasında kalan tarih dönemi. Ortaçağ’ın, genellikle Roma imparatorluğunun ikiye ayrılmasıyla (395) ya da Batı Roma imparatorluğunun yıkılmasıyla (476) başladığı ve İstanbul’un fethiyle (1453) ya da Amerika kıtasının keşfiyle (1492) sona erdiği kabul edilmektedir. Bu konuda değişik görüşler ileri sürenler de vardır.
Ortaçağ’ın başlangıç yılları, Avrupa için bir karmaşa dönemi olarak geçti. Barbar kavimlerin arka arkaya Eski Roma dünyasına akın etmeleri, Roma ülkelerinde o dönemde var olan ekonomik ve toplumsal yapının parçalanıp dağılmasıyla sonuçlandı. Fakat zamanla etkinliği giderek artan ve egemen bir güç durumuna gelen kilisenin desteğiyle Avrupa’da güçlü imparatorluklar (Franklar, Karolenjler) kurularak zeni bir toplumsal düzen ve denge sağlandı.
Daha sonra, imparatorlukların zayıflaması ve toprakların belli ellerde toplanması sonucunda, başına buyruk küçük devletler (derebeylikler) ortaya çıkmaya başladı. Bu döneme “derebeylik” ya da “feodalite” adı verilmektedir. Avrupa toplumunun bu yeni egemenleri, ülkelerin savunması kolay yerlerinde yaptırdıkları korunaklı şatolarda oturdular.
Ortaçağ’ın başlıca özellikleri şunlardı: Halk sınıflara ayrılmıştır, eşitlik yoktu. Tek tanrılı dinlerden Hıristiyanlık ve Müslümanlık geniş ölçüde yayıldı. Din adamlarının toplum üzerindeki etkisi ve baskısı arttı. Din kitaplarının yazdıklarından ve din adamlarının söylediklerinden başka türlü düşünmek günah sayılarak yasaklandı.
Düşünce özgürlüğü yok edilmek istendi; bilimsel ilerlemeler engellendi; sanat ve edebiyata sınırlamalar getirildi. Büyük kiliseler, şatolar, konaklar yapıldı; halk yoksullaştı, İtalya ve Fransa’da kanlı biçimde bastırılan kitlesel ayaklanmalar oldu. Bu yüzden, Ortaçağ’a “karanlık çağ” adını verenler de vardır. Fakat Ortaçağ’da bütün ülkelerde durum aynı değildi. Örneğin İspanya’da, Türk ve İslam ülkelerinde her alanda (bilim, sanat, ticaret vb.) önemli ilerlemeler sağlandı.
Ayrıca Avrupa ülkelerinde de bazı alanlarda (mimarlık, resim, ticaret) büyük gelişmeler oldu. Ortaçağ'ın sonuna doğru krallıklar yeniden güçlendi; derebeylikler ortadan kalkmaya başladı.
Toplumsal, bilimsel ve teknik ilerlemeler sonucunda (reform, rönesans, keşifler, buluşlar vb.) Ortaçağ yerini, yeni bir çağa bırakmak zorunda kaldı.