MONOLOG bir tiyatro oyununda, kişilerden birinin kendi kendine yaptığı konuşma. Genel olarak monolog, oyunun anlaşılması için gerekli duygu ve düşünceleri seyirciye ileten bir konuşmadır.
Şiddetli tutkuların etkisi altındaki bir tiyatro kişisinin çevresinden kopup kendi kendine konuşmasını seyirci de yadırgamaz. Bazı monologlar çok ünlüdür.
Hamlet'in ölüm üstüne monoloğu; Auguste'ün Cinnadaki monoloğu; Beaumarchais’nin Figaro’sunun monoloğu; ‘Victor Hugo’nun Hernani’sinde Charlamagne’ın mezarı başında 5. ‘Karl’ın monoloğu vb.
Gerçekçi tiyatronun doğuşuyla monoloğun önemi ve yeri tiyatroda ikinci plana düşmüştür.