Mach sayısı nedir ne anlama gelir nasıl hesaplanır ne amaçla kullanılır?

MACH ya da MACH SAYISI bir akışkanın ya da bir uçağın hızının ses hızına oranı. Bir akışkanın, hareket halindeki katı bir cismin çevresinden akışıyla ilgili aerodinamik olgular, cismin hızı arttığı zaman değişikliğe uğrar.


Cismin hızının, akışkan içindeki ses hızıyla orantısına, bu bağıntıyı ilk kez ortaya koyan Avusturyalı fizikçi Ernst Mach’ın adından ötürü Mach sayısı denir. Sesin hızı akışkanın durumuna bağlıdır.

Örneğin yere yakın ve 15 derece hava sıcaklığında 1 Mach hızla uçan bir uçağın hızı 1225 km olmasına karşın stratosferde -56.5 derecede 1 Mach hızla uçan bir uçağın hızı 1.060 km olur. Bu nedenle atmosferde yer değiştirmekte olan bir uçağın ya da güdümlü merminin (füze) hızı bulunduğu yüksekliğe göre değişik olur.

Mach sayısının değerine göre uçuş hızları derecelere ayrılır: 1 Machtan aşağı hızlara subsonik (sesaltı), 0.95-1. 05 Mach (M) arasındaki hızlara transsonik (sesgeçiş), 1 Machtan 5 Macha kadar olan hızlara süpersonik (sesüstü), 5 Machtan yukarı hızlara hipersonik (üstsesüstü) hız denir.

Uçakların, özellikle kanatların biçimi uçuştaki Mach sayısına göre değişiklik gösterir ve bunları inceleyip belirlemek için özel yöntemler uygulanır.