KOKLAMA koku alma eylemi ve duyusu. Çiçeklerin, besinlerin, çeşitli hayvan ve bitki türlerinin yüzeylerinden ya da çıkartılarından yayılan ve bulunulan ortamla (hava, su) taşınan molekülleri algılama ve tanımaya koklama denir.
Omurgasız hayvanlarda koklama duyusunun yeri oldukça değişiktir. Örneğin kabuklularda duyargacıkların dibinde, böceklerde duyargalarda bulunur. Omurgalılarda, başta, tüm beyindeki koklama merkezleriyle bağlantılı bir çift kapsül içinde yer alır.
Genellikle karada yaşayan üstün yapılı omurgalılarda koklama yüzeyi, üst solunum yolları üzerinde (burun delikleri) bulunur. Koklama özellikle hayvanlar için hayati niteliktedir. Bir hayvan avını, düşmanını, rakiplerini, cinsel eşini, sürü yoldaşlarını hep kokularından tanır.
Yiyeceği bitkileri, yememesi gereken zehirli otları yine kokularından anlar. Bu şekilde bir hayvanın bilmesi, tanıması gereken kokuların sayısı binleri bulur. Bu bakımdan birbirine yakın kokuları laboratuvarda kimyasal açıdan ayırt etmek bile çok güçtür. Buna karşılık hayvanlar bir tek molekülün bile yardımıyla bir kokuyu algılayabilirler.
Arılar bir çiçeğin kokusunu, kelebekler eşlerinin kokusunu yüzlerce metre öteden algılayabilirler. Canlılar arasında bu bakımdan en az yetenekli olanlar insanlardır.
Omurgasız hayvanlarda koklama duyusunun yeri oldukça değişiktir. Örneğin kabuklularda duyargacıkların dibinde, böceklerde duyargalarda bulunur. Omurgalılarda, başta, tüm beyindeki koklama merkezleriyle bağlantılı bir çift kapsül içinde yer alır.
Genellikle karada yaşayan üstün yapılı omurgalılarda koklama yüzeyi, üst solunum yolları üzerinde (burun delikleri) bulunur. Koklama özellikle hayvanlar için hayati niteliktedir. Bir hayvan avını, düşmanını, rakiplerini, cinsel eşini, sürü yoldaşlarını hep kokularından tanır.
Yiyeceği bitkileri, yememesi gereken zehirli otları yine kokularından anlar. Bu şekilde bir hayvanın bilmesi, tanıması gereken kokuların sayısı binleri bulur. Bu bakımdan birbirine yakın kokuları laboratuvarda kimyasal açıdan ayırt etmek bile çok güçtür. Buna karşılık hayvanlar bir tek molekülün bile yardımıyla bir kokuyu algılayabilirler.
Arılar bir çiçeğin kokusunu, kelebekler eşlerinin kokusunu yüzlerce metre öteden algılayabilirler. Canlılar arasında bu bakımdan en az yetenekli olanlar insanlardır.