Kılcallık nedir nelere bağlı nasıl gerçekleşir? olayı örnekleri

KILCALLIK bir ucu üstü açık bir suya daldırılmış çok ince bir boruda suyun kendiliğinden yükselmesi olayı. Yükselmenin miktarı santimetre olarak şu formülle belirlenir: H = 2 A cosα /q p r Santim/gram/saniye (C.G.S) sistemine göre ifade edilerek ve A suyun yüzey gerilimi (A = 76 din/cm), q sıvının hacim kütlesi, g ağırlığın ivmesi (g = 981 C.G.S.), r kılcal borunun iç çapı (cm), ıslanma açısı olmak üzere kılcallıkla yükselen bölüm hesap edilir.


Islanma açısının elverişli olduğu varsayılarak α = 0, cosα = 1 kabul edilerek şu sonuca varılır: H = 2X 76X 1/1 X981 Xr ≠ 0.15 r santimetre. Buna göre 0,1 cm yani 1 mm çapındaki bir boruda su kendiliğinden 1.5 cm yükselir. 1 mikron çapındaki bir boruda yükselme 15 metreyi bulur.

Ağaçlarda suyun odun borularda çok yukarılara yükselmesi birinci derecede bu olaya bağlıdır. Sıvı ile boru arasında yapışma olmazsa, yani boru ıslanmıyorsa yükselme olmaz. Nitekim boruya cıva konursa tersine, yükselme yerine kılcal boruda alçalma görülür.

Kılcallık olgusunun en gözle görünür örneği petrol (gaz), lambalarında gaz yağının fitil de yükselmesi, süngerin suyu emmesidir.