KARBONHİDRATLAR canlı organizmaların yapısına giren üç ana organik maddeden biri. Kimyada şeker, selüloz ve nişasta gibi bileşiklere verilen ortak ad. Değişik karbonhidrat molekülleri karbon (C), hidrojen (H) ve oksijen (O) atomlarının Cn H2n On, formülüne uyacak biçimde değişik sayılarda ancak belli oranda birbirlerine bağlanmalarıyla oluşurlar.
Karbonhidratlar canlı organizmalarda değişik biçimlerde ve değişik görevler üstlenmiş olarak bulunurlar. Örneğin “Glikoz” ve “Glikojen” adı verilen karbonhidrat çeşitleri insan ve hayvan organizmasının ana enerji hammaddesidir. Bitkilerin yeşil yapraklarında fotosentez sonucu ile sentez edilen “Nişasta” ise bitkilerde depo edilmiş olan enerji türüdür.
Besin yoluyla alınan nişasta, sindirim sisteminde insan organizmasının kullanabileceği türde enerji hammaddesine dönüştürülür. Bir başka karbonhidrat çeşidi olan “Selüloz” ise bitkilerdeki hücre duvarlarının yapısına girer. Herhangi bir karbonhidrat molekülü bir araya gelerek daha büyük bir moleküler yapıya sahip değişik karbonhidratlar oluşturabilir.
Bu özellik göz önüne alınarak karbonhidratlar üç grupta ele alınır.
1) Monosakkaridler: Yalnız bir molekülden kurulmuşlardır (glikoz, fruktoz, riboz, galaktoz, vb.).
2) Oligosakkaridler: Genellikle iki ya da üç karbonhidrat molekülünden kurulmuş olan karbonhidratlardır. İki monosakkarid molekülü taşıyanlara Disakkaridler (maltoz, laktoz, sükroz, vb.) denir. Trisakkaridler ise üç monosakkarid molekülünden kurulmuşlardır.
3) Polisakkaridler: Çok sayıda monosakkaridin birbirine bağlanmasıyla kurulmuş olan karbonhidratlardır. Hayvan ve insan organizmasının depo enerjisi olan glikojen ve bitkilerdeki depo enerjisi olan nişasta polisakkarid yapıya örnek gösterilebilir.
Normal olarak insanların günlük besin gereksinmesinin yaklaşık % 60’ını karbonhidratlar oluşturur. İnsanlar günlük enerjilerinin yaklaşık % 50’sini karbonhidratlardan sağlarlar.