Karadeniz kıyı uzunluğu genişliği derinliği ve özellikleri

KARADENİZ Asya ile Avrupa arasında iç deniz. Rusya ile Türkiye arasında doğu-batı doğrultusunda uzanır. Bu uzunluk doğuda Poti ile batıda Burgaz arasında 1.170 km. kadardır. Kuzey güney doğrultusunda genişliği Rize ile Sohum arasında 225 km, Giresun ile Tuapse arasında 350 km; Samsun ile Kerç arasında 480 km, batıda Ereğli ile Odesa arasında 600 km. dolayındadır.


Toplam yüzölçümü 424.000 km2'yi bulur (Yaklaşık olarak Türkiye’nin yarısı). Karadeniz kıyıları (kuzeydeki uzaması Azak Denizi dışında) girintili çıkıntılı olmadığı gibi fazla ada da yoktur.

Karadeniz, sürekli esen kuzey rüzgarları nedeniyle yılın her mevsiminde çalkantılı ve kaba dalgalı bir denizdir. Özellikle Türkiye kıyılarında gemiler için kuytu limanlar yok gibidir. En derin yeri ortada Sinop ile Yalta arasındaki kesimde 2.244 metredir. Birçok büyük ırmakla (Dniyeper, Dniyester, Tuna, Don, Sakarya, Kızılırmak, Yeşilırmak, Çoruh) beslendiği için tuzluluk oranı diğer denizlere göre azdır.

Orta kesimlerinde binde 18 dolayında olan tuzluluk derecesi ırmakların döküldüğü bölgelerde daha düşüktür. Tuzluluk dibe doğru artar ve en dipte binde 24’ü bulur. Yıllık tuzlu su fazlası 146 km3’tür, tuzlu su Boğazlar yoluyla Akdeniz’e akar, buna karşılık 202 km3, çok tuzlu su alt akıntıyla Marmara’dan Karadeniz’e geçer. Derin suların yenilenememesi nedeniyle 300 metreden aşağılarda oksijen bulunmaz, buna karşılık kükürtlü hidrojen bollaşır. Bu yüzden Karadeniz’de yüzey sularının altında canlı yoktur. Bu derinliklerde ancak havasız yaşayan bakteriler ve mantarlar bulunur.