Jeolojik zamanlar nedir kaça ayrılır neye göre belirlenir? hakkında bilgi

JEOLOJİK ZAMANLAR yer kabuğunun oluşumunu ve geçirdiği değişiklikleri evre evre belirleyen zaman bölümleri. Her bir bölüm milyon yıllarla açıklanır. Hayvanların yeryüzünde belirdiği tarihten bu yana geçen zaman önce dört büyük bölüme Paleozoik (Birinci Zaman), Mezozoik (İkinci Zaman), Senozoik (Üçüncü Zaman), Neozoik (Dördüncü Zaman) ayrılır. Bu zamanlarda kendi içlerinde bölümlere ayrılırlar.


Dünyanın yaşı 4.5 milyar yıl olarak hesaplanmaktadır. Yapılan hesaplar doğal radyoaktifliğe dayanır. Kayaları oluşturan minerallerin içinde çok az miktarda kararsız radyoaktif izotoplar vardır. Bunlar yavaş yavaş bozularak başka elementlere dönüşürler. Bu kararsız izotopların ve onların bozulmasından doğan ürünlerin miktarları arasındaki orana bakılarak söz konusu izotopların bulunduğu kayaların yaşı belirlenir.

Eski kayalar için potasyum - argon ya da rubidyum - sirontiyum oranı, yeni kayalar için karbon 14 kullanılır. Ancak asıl jeolojik çağları belirlemede fosillerden yararlanılır ve yukarıda sözü geçen zamanlar ve onların küçük bölümleri, türlerin evrimindeki temel aşamalar göz önünde tutularak saptanır. Buna göre ilk kabuk oluşumu bir buçuk milyar yıl kadar sürmüş ve ilk canlılar olan su yosunları 3 milyar yıl kadar önce ortaya çıkmış, hayvanların ortaya çıkması için ise daha milyonlarca yıl gerekmiştir.

Hayvanların ortaya çıkmasından sürüngenlerin en çok olduğu zamana kadar geçen süre 300 milyon yıl kadardır ve Birinci Zaman adını alır (Paleozoik, eski hayvan çağı da denir). Balıklar, ilk kara hayvanları, kurbağalar, ormanlar ve sürüngenler bu zamanda belirmiştir. Zaman sıralamasına göre Kambriyen, Silüryen, Devonyen, Karbon ve Permiyen çağı olmak üzere beş çağa ayrılır. Daha sonra memeli hayvanlarla kapalı tohumlu bitkilerin ortaya çıktığı ve geliştiği İkinci Zaman (Mezozoik ) gelir.

Bu zaman yaklaşık 130 milyon yıl sürmüştür. Zaman sıralamasına göre Triyas, Jura ve Tebeşir çağı olmak üzere üç çağa bölünür. Üçüncü Zaman (Senozoik) 70 milyon yıl sürmüştür. Beş çağa ayrılır: Paleosen, Eosen, Oligosen, Miyosen ve Pliyosen. Dördüncü Zaman insanın ortaya çıkmasıyla başlamış olup (1 milyon yıl önce) halen sürmektedir.