Isı nedir nasıl ölçülür hesaplanır yayılır elektrik enerjisine dönüşür? uzun bilgi

ISI bir cismin sıcaklığını artıran fiziksel enerji. Değişik sıcaklıkta cisimler yan yana konduğu zaman sıcak cisimlerin soğuduğu, buna karşılık soğuk cisimlerin ısındığı görülür. Böylece bu cisimler arasında ısı enerjisi alışverişi olduğu anlaşılır.


Bu alışveriş cisimleri meydana getiren moleküllerin hareketlerinin yavaşlayıp hızlanmasıyla sağlanır. Isı enerjisinin artması bir cisimde moleküllerin hareketini hızlandırır, bunun sonucunda cismin sıcaklığı artar.

Bir cisimde ısı enerjisinin azalması molekül hareketlerini yavaşlatır, böylece cisim soğumuş olur. Her katı cisim yeterince ısıtıldığında önce sıvı, sonra gaz durumuna geçer. Tersine her gaz cisim yeterince soğutulduğunda önce sıvı, sonra katı duruma gelir.

Isı miktarı birimi kaloridir. 1 kalori 1 gram suyun sıcaklığını 1 derece artıran ısı miktarıdır. Isı bir enerji biçimi olduğuna göre onun da asıl enerji birimi ile tanımı olasıdır. 1 kalori = 4,185 joule. Bütün enerji biçimleri ısıya dönüşebildiği gibi ısı da tüm enerji biçimlerine dönüşebilir.

Isının bir cisimden başka bir cisme geçişi üç yolla olur: İletkenlik, ışınım ve taşınma. İletkenlikte ısı, cisimlerin içinde sıcak bölgelerden soğuk bölgelere doğru yayılır; ışınımda, sıcak cisimler elektromanyetik dalgalar yayarak ışıma yoluyla enerjiyi başka cisimlere iletirler; taşınmada ise, ısı enerjisi hareket halindeki bir cisme tutunur ve onunla başka bir cisme taşınır.

İletkenliğe örnek demir bir çubuğun (örneğin maşa) bir ucunun ateşe tutulduğu zaman bir süre sonra, elle tutulan kısmının da yavaş yavaş ısınmasıdır. Her cisim bu şekilde az ya da çok ısı iletir. Ancak bazı cisimler iletken (metaller), bazı cisimler ise yalıtkandır (odun, cam).

Işıma yoluyla enerji geçişine örnek olarak güneş enerjisinin dünyaya gelişi gösterilebilir. Taşınma yoluyla ısı geçişi ise en iyi kalorifer düzeneğinde görülür. Isınan su, borularla radyatörlere gelir, suyla gelen ısı oradan havaya geçerek odanın havasını ısıtır.

Cisimlerin ve yüzeylerinin ısıyı emmesi de farklıdır. Genellikle siyah, koyu renkli ve pürüzlü cisimler ısıyı kolay geçirir. Buna karşılık açık renkli ve parlak yüzeyli cisimler ısıyı fazla geçirmeyerek, büyük bir bölümünü geriye yansıtır. Bu nedenle güneş enerjisi toplayıcıları siyah ve mat olarak boyanır. Soğumaması gereken depolarsa beyaza boyanır. Yazın açık renk elbiseler giyilmesinin nedeni de budur.