Barut nedir nasıl yapılır? icadı ve tarihi

BARUT patlayıcı katı bir madde. Bileşiminde yüzde 70-80 oranında potasyum nitrat (KNO3), yüzde 12-20 arasında odun kömürü tozu, yüzde 14 oranında kükürt vardır. Bu karışıma kara barut denir. Kara barutu Çinliler’in bulduğu sanılmaktadır. Çinlilerin havai fişekler atmak için barut kullandıklarını Marco Polo gezi anılarında yazar.


Barutun Batıdaki kullanılışı yenidir. İlk olarak 13. yüzyılda kullanılmıştır. Bazı tarihçilere göre ilk barutlu savaş, 1346 İngiliz-Fransız savaşıdır.

Kara barut çok duman çıkarıp topun yerini belli ettiği için 19. yüzyılda yerini dumansız barut almıştır. Bu barut türünü 1884'de Fransız mühendisi Paul Vieille nitroselülozdan yaptı. Ondan bir süre sonra da İsveçli Alfred Nobel nitrogliserinli barutu (dinamit) buldu.

Barut ufak bir kıvılcımla tutuşabilen bir karışımdır. Tutuşunca hızla yanarak patlar, çok miktarda gaz çıkarır. Silahlarda bu gazın basıncından yararlanılır. Küçük bir hazneye sıkışan gaz, çevresine basınç yapar, namlunun içindeki mermiyi hızla iterek fırlatır. Tabanca, tüfek, top gibi silahlarda hep bu ilke uygulanır.

Barutun miktarı merminin büyüklüğüne, silahın menziline ve namlu çapına göre ayarlanır. Buna silahın barut hakkı denir. Türkiye’de ilk baruthane 2. Bayezid zamanında Kağıthane’de yapılmış, sonra bunu başkaları izlemiştir.