Atom nedir yapısı nasıldır? atom hakkında genel bilgi

ATOM basit bir cismin (kimyasal element) bölünebileceği en küçük parça. Yunanca bölünemez anlamına gelir (atomos). Her kimyasal element, hepsi birbiriyle özdeş ve son derece küçük parçacıklardan oluşur. Her parça, yani her atom bütün kimyasal reaksiyonlarda, söz konusu elemente özgü özellikleri ve kütleyi aynen korur.


Her elementin atomu, bir çekirdekle bu çekirdeğin çevresini saran bir elektron tabakasından oluşur. Çekirdek, atomun hemen hemen tüm kütlesini ve pozitif bir elektrik yükü taşır. Elektronlar toplam pozitif yüke eşit negatif yük taşıyan negatif elektrik parçacıklarıdır.

Çekirdek, nötron denilen yüksüz parçacıklar ve pozitif elektrik yükü taşıyan protonlardan oluşur, her iki kısmın da kütlesi aşağı yukarı birbirine eşittir. Bu iki kısmın birden başlıca iki niteliği vardır.

1- Atom numarası olarak adlandırılan proton Sayısı Z, doğada var olan elementler için l’den (hidrojen) 92’ye (uranyum) kadar değişir. Bu sayı çekirdek yükünü ve çevresinde dolaşan elektron sayısını verir.

2- Atomun kütlesi olarak adlandırılan, parçacık toplamı A=Z+N (N, nötron sayısı) çekirdeğin kütlesi demektir. Bu nitelikler bir atomun simgesinin yanı başında gösterilir. A üstte, Z altta yer alır.

Örneğin ''O yazıldığı zaman, oksijenin çekirdeğinin 16 parçacıktan oluştuğu ve bunun 8'inin proton olduğu anlaşılır. Bir çekirdeğin kütlesi, onu meydana getiren parçacıkların kütlesinden biraz eksiktir. Bu kütle kaybı, atomun oluşumu sırasında serbest kalan enerjiyi belirtir. bu da kütle çarpı ışık hızının karesi ile E=mc2 tanımlanır.

Elektronlar çekirdeğin çevresinde döner. Bunların sayısı Z, çekirdeğin atom numarası demektir. Elektronlar, enerji düzeyini belirleyen tabakalar biçiminde yer alır. Bir elektronun yerini ve hızını belirlemeye olanak yoktur (belirsizlik ilkesi).

İyonlar, elektron yitirmiş ya da fazladan elektron almış atomlar demektir. Buna göre atomun toplam negatif ya da Pozitif yükü artar. Fazla elektron yüklülere anyon, eksik elektrik yüklülere katyon denir.

Bir atomun kimyasal özellikleri, en dış tabakadaki elektronların özelliği ile belirlenir. Elektron tabakalarının toplam çapı milimetrenin 10-50 milyonda biri ile ölçülür. Buda yaklaşık olarak çekirdeğin çapından 10.000 kat daha büyük demektir.