TOLUNOĞULLARI Mısır’da kurulan ilk Türk devleti (868-905). 9. yüzyılda Abbasi halifelerinin siyasal otoritelerinin gittikçe zayıflaması üzerine, bazı eyalet valileri bağımsızlıklarını ilan ederek yeni devletler kurmaya başladılar. Bu devletlerden biri de Tolunoğulları Devletidir.
Tolunoğulları Devleti’nin kurucusu olan Ahmet’in babası Tolun Buharalı bir Türk'tü ve Halife Mutasım ile Halife Müstain’in yanında çalışmıştı. Ahmed, Mısır valiliğine atanan (868) üvey babası Bayıkbeğ’in naibi olarak Mısır’a gönderildi.
Mısır, Halife Mutasım döneminden itibaren genellikle Türk valiler tarafından yönetiliyordu; bu nedenle, Ahmed, bu bölgeye yerleştirilmiş olan Türklerden destek görerek Mısır’ı egemenliği altına aldı. Bağımsızlığını ilan ederek güçlü bir ordu kurdu ve Suriye’yi ele geçirdi; Daha sonra ülkenin gelişmesi için çalıştı: Devlet örgütünü düzene soktu; halkı ağır vergilerden kurtardı; tarımı geliştirdi; birçok eser (cami, medrese vb.) yaptırdı.
Ancak onun ölümünden sonra yerine geçen oğulları zamanında ülkede iç karışıklıklar çıktı ve bu durumdan yararlanan Abbasiler, önce Suriye’yi aldılar, sonra da Mısır üstüne bir ordu göndererek Tolunoğulları Devleti’ni ortadan kaldırdılar.