CEZAYİR Kuzey Afrika’da Akdeniz kıyısında, Fas ile Tunus arasında devlet. Yüz ölçümü 2.381.741 km2. nüfus 41,32 milyon. başkenti Cezayir.
Doğal ortam: ülkenin kuzeyi Akdeniz Bölgesinin özelliklerini taşır, güneyi ise Büyük Sahra Çölü’nün bir parçasıdır. Kuzeyde, kıyıdan iç bölgelere doğru sırasıyla Tel Atlasları, Orta Atlaslar, yüksek yaylalar ve Sahra Çölü’nün sınırlarını çizen Sahra Atlasları yer alır.
Bu kesimde yağışlar bazen yılda 1000 mm’ye ulaşır ve mantar meşesi ormanlarının gelişmesini sağlar. Yağışlar güneye doğru giderek azaldığından, yüksek yaylalar, üzerinde yer yer tuz gölleri ve tuzlu bataklıklar bulunan yarı kurak bozkır görünümündedir. Sahra Çölünde ise kumullar, taşlık platolar ve birkaç vaha bulunur.
Nüfus ve ekonomi: Nüfusun büyük çoğunluğu kuzey kesimlerde ve özellikle ülkenin dört büyük yerleşim merkezinde toplanmış durumdadır. Bağımsızlığın kazanılması ve Avrupalıların ülkeyi terk etmesinden sonra, ülkenin Müslüman nüfusu, çoğunluktaki Araplar ile Berberiler’den oluşmaktadır.
Giderek artan nüfus, Avrupa ülkelerine ve özellikle Fransa’ya göçlere yol açmaktadır. Ülke ekonomisi hala meyve ağaçları, bağcılık, fosfat, demir ve hidrokarbüre ağırlık veren sömürge ekonomisinin izlerini taşımaktaysa da, bağımsızlığın kazanılmasından sonra, değişik alanlara yönelinmiştir.
Nüfusun yarıdan fazlası tarımla uğraşır. Toprağın işlenişinde bazı sosyalist uygulamalar da bulunulmuştur. Meşe, sebze üretimi ve şarapçılık gelişmekte ise de, nüfusun çoğunluğu verimi düşük tahıl üretimi ya da koyun yetiştiriciliği ile uğraşmaktadır: Devlet ağır sanayi kurmayı üzerine almış, petrol ve doğal gaz çıkarımına önem vererek, Annaba'da demir-çelik fabrikası, Arzew'de petro-kimya tesisleri kurmuştur.
Kentlerde hafif sanayi (gıda sanayi, tekstil) gelişmektedir. Turizmden de önemli ölçüde gelir sağlanmakla beraber asıl gelir, dışsatımın beşte dördünden fazlasını oluşturan petrolden elde edilmektedir.
Tarih: Antik çağda Fenikeliler ve daha sonra Romalılar'ın egemenliğinde kalan Cezayir 7. yüzyılda Araplar'ın eline geçti. 15l8'de Barbaros tarafından Osmanlılar’ın korunması altına alınana değin, çeşitli Arap hanedanları ve İspanyollar arasında el değiştirdi.
1830'da Fransızlar’ın eline geçen Cezayir sömürgeleştirildi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Müttefiklerce işgal edildi 1954’de başlayan ve 1961’de biten Bağımsızlık savaşı sonunda, 1962'de bağımsızlığını kazandı.
Bin Hedda’yı devirerek devlet başkanı olan Bin Bella, tek partili bir Anayasanın onaylanmasından sonra sosyalist bir programı uygulamaya koydu. 1963’de darbeyle işbaşına gelen Huari Bumedyen petrolü devletleştirdi ve Sovyetler Birliği ile ilişkileri geliştirdi. 1978’de Bumedyen’in ölümünden sonra Şadli Bin Cedid devlet başkanı oldu.
Doğal ortam: ülkenin kuzeyi Akdeniz Bölgesinin özelliklerini taşır, güneyi ise Büyük Sahra Çölü’nün bir parçasıdır. Kuzeyde, kıyıdan iç bölgelere doğru sırasıyla Tel Atlasları, Orta Atlaslar, yüksek yaylalar ve Sahra Çölü’nün sınırlarını çizen Sahra Atlasları yer alır.
Bu kesimde yağışlar bazen yılda 1000 mm’ye ulaşır ve mantar meşesi ormanlarının gelişmesini sağlar. Yağışlar güneye doğru giderek azaldığından, yüksek yaylalar, üzerinde yer yer tuz gölleri ve tuzlu bataklıklar bulunan yarı kurak bozkır görünümündedir. Sahra Çölünde ise kumullar, taşlık platolar ve birkaç vaha bulunur.
Nüfus ve ekonomi: Nüfusun büyük çoğunluğu kuzey kesimlerde ve özellikle ülkenin dört büyük yerleşim merkezinde toplanmış durumdadır. Bağımsızlığın kazanılması ve Avrupalıların ülkeyi terk etmesinden sonra, ülkenin Müslüman nüfusu, çoğunluktaki Araplar ile Berberiler’den oluşmaktadır.
Giderek artan nüfus, Avrupa ülkelerine ve özellikle Fransa’ya göçlere yol açmaktadır. Ülke ekonomisi hala meyve ağaçları, bağcılık, fosfat, demir ve hidrokarbüre ağırlık veren sömürge ekonomisinin izlerini taşımaktaysa da, bağımsızlığın kazanılmasından sonra, değişik alanlara yönelinmiştir.
Nüfusun yarıdan fazlası tarımla uğraşır. Toprağın işlenişinde bazı sosyalist uygulamalar da bulunulmuştur. Meşe, sebze üretimi ve şarapçılık gelişmekte ise de, nüfusun çoğunluğu verimi düşük tahıl üretimi ya da koyun yetiştiriciliği ile uğraşmaktadır: Devlet ağır sanayi kurmayı üzerine almış, petrol ve doğal gaz çıkarımına önem vererek, Annaba'da demir-çelik fabrikası, Arzew'de petro-kimya tesisleri kurmuştur.
Kentlerde hafif sanayi (gıda sanayi, tekstil) gelişmektedir. Turizmden de önemli ölçüde gelir sağlanmakla beraber asıl gelir, dışsatımın beşte dördünden fazlasını oluşturan petrolden elde edilmektedir.
Tarih: Antik çağda Fenikeliler ve daha sonra Romalılar'ın egemenliğinde kalan Cezayir 7. yüzyılda Araplar'ın eline geçti. 15l8'de Barbaros tarafından Osmanlılar’ın korunması altına alınana değin, çeşitli Arap hanedanları ve İspanyollar arasında el değiştirdi.
1830'da Fransızlar’ın eline geçen Cezayir sömürgeleştirildi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Müttefiklerce işgal edildi 1954’de başlayan ve 1961’de biten Bağımsızlık savaşı sonunda, 1962'de bağımsızlığını kazandı.
Bin Hedda’yı devirerek devlet başkanı olan Bin Bella, tek partili bir Anayasanın onaylanmasından sonra sosyalist bir programı uygulamaya koydu. 1963’de darbeyle işbaşına gelen Huari Bumedyen petrolü devletleştirdi ve Sovyetler Birliği ile ilişkileri geliştirdi. 1978’de Bumedyen’in ölümünden sonra Şadli Bin Cedid devlet başkanı oldu.