Ceza nedir kime verilir ve verilmez? hakkında genel bilgi

CEZA kişinin kusurlu ya da, yanlış davranışlarına karşılık o kimseye uygulanan yaptırım. Çocuk eğitiminde cezanın gerekli olup olmadığı eğitimciler arasında tartışmalıdır. Ancak, kamu düzeni bakımından, suçluların cezalandırılması gerektiği kuşkusuz herkesçe kabul edilmektedir.


Verilecek cezaların yasa ile koruması gerekir. ''Kanunsuz ceza olmaz'' kuralı, binlerce yıllık hukuk uygulamasından doğan bir sonuçtur. Neyin suç olup olmadığı yasa ile gösterildiği gibi, bunun karşılığı olan ceza da yasada belirtilir.

Cezanın amacı suç işleyeni pişman etmek, yeni suçlar işlemekten alıkoymak ve aynı suçu işlemek eğiliminde olanları caydırmaktır. Ayrıca suçlunun bir süre toplum dışında tutulması da toplum düzeni bakımından zorunlu sayılmıştır.

Bir suçluya ceza verilebilmesi için onun suçu işlerken cezaya ehil olması gerekir. Örneğin bir kişi küçük çocuk iken ya da akıl hastası iken suç işlerse, bunun bilincinde olamayacağından cezaya ehil değildir.

Cezayı yasada yazılı sınırlar içinde kalmak koşuluyla mahkeme belirtir. Yargıç suçun işlenişine, suçlunun özel durumuna göre cezayı hafifletip ağırlaştırabilir. Ölüm, zaman aşımı, af, şikayetten vazgeçme, vb. nedenlerle cezalar düşebilir, yani uygulamadan kalkar.